Bắt đầu rạn vỡ giữa những quốc-gia trong vùng vịnh

Nhữ Đình Hùng

Xem chừng giữa những quốc-gia trong 'hội-đồng hợp-tác trong vùng Vịnh' đã có sự lủng củng: Arabie Saoudite, Émirats Arabes Unis, Bahrein đã quyết-định triệu-hồi đại-sứ của họ tại Doha (Qatar) vào ngày thứ tư 05.04.2014. Lý-do là Qatar đã can-thiệp vào nội-bộ nước họ!

"Các quốc-gia của Hội-đồng hợp-tác vùng Vịnh (CCG) đã làm hết sức cạnh Qatar để thoả-thuận về một chánh-sách thống-nhất....bảo-đảm sự không can-thiệp một cách trực-tiếp hay gián-tiếp vào các vấn-đề nội-bộ của từng nước thành-viên của tổ-chức" theo một thông-cáo của ba nước.

Vẫn theo thông-cáo này, ba nước đã yêu-cầu Qatar đừng hỗ-trợ bất-kỳ một hành-động nào có tính-chất đe dọa sự an-ninh và ổn-có của những quốc-gia thành-viên....và mặc dù có những cam-kết của 'émir' xứ Qatar, cheikh Tamim ban Hamad Al-Thani trong cuộc họp với 'émir' xứ Koweit và vua nước Atabie Saoudite tại Ryad vào tháng mười một năm 2013 , là tôn-trọng những nguyên-tắc này, nước Qatar đã không giữ lời cam-kết.

Được biết cuộc họp ở Ryad này đã được thực-hiện theo lời yêu-cầu của 'émir' xứ Koweit, cheikh Sabah al-Ahmad al-Sabah nhằm giải-quyết sự không đồng-ý nghiêm-trọng giữa Doha và Ryad về chánh-sách cần có đối với Ai-Cập sau việc quân-đội Ai-Cập lật đổ tổng-thống Morsi vào tháng bảy 2013.

Qatar đã bị ba nước Arabie Saoudite, Bahrein và Emirats Arabes Unis nghi-ngờ ủng-hộ những người 'islamistes' thân-cận với nhóm huynh-đệ hồi-giáo trong nước họ; vừa qua, toà án ở Emirats Arabes Unis đã kết án một người dân Qatar, Mahmoud Abdel Rahmane al-Jidah, về tôi quyên góp tiền để giúp những người islamiste trong nước này, bị cáo-buộc có ý-định lật đổ chế-độ! Ngoài ra, Qatar ra mặt ủng-hộ nhóm huynh-đệ hồi-giáo ở Ai-Cập, trong khi ba nước trên đã có những ủng-hộ chánh-trị và tài-chánh lớn cho nhóm quân-sự đã đảo-chánh tổng-thống Morsi.Đó là chưa kể có sự di-biệt giữa Qatar và Arabie Saoudite trong việc ủng-hộ phe nổi dậy ở Syrie!

Tuy nhiên, Qatar cho biết, trong lúc này, chưa triệu-hồi đại-sứ của họ và cam-kết tiếp tục duy-trì sự an-ninh và ổn-cố của Hội-đồng hợp-tác vùng Vịnh. Hiện nay, Koweit đang tìm cách để giải-quyết tình-trạng nhưng nguy-cơ tan-rã của một liên-minh thân tây-phương, Hội-đồng hợp-tác vùng Vịnh,là điều có thể xảy ra!

Hội-đồng hợp-tác vùng Vịnh gồm các vương-quốc dầu hoả trong vùng theo hồi-giáo sunnite, gồm Arabie Saoudite, Bahrein, Émirats Arabes Unis,Oman, Qatar và Koweit. Hội đồng đã được thành lập vào tháng năm 1981, hai năm sau cuộc cách-mạng ở Téhéran, nhằm để bảo-vệ các vương-triều sunnite. Hội đồng hợp tác vùng Vịnh, có một tổng-số dân lên tới 47 triệu người trong đó 48,5% là người ngoại quốc, kiểm-soát 47%lượng dầu dự-trữ trên thế-giới.

Các quốc-gia thuộc hội-đồng hợp-tác vùng Vịnh không phải là những quốc-gia dân-chủ, các đảng chánh-trị bị cấm hoạt-động, ngoại-trừ Bahrein có những 'phong-trào' dưới hình-thức hiệp-hội như Wefaq (theo hồi giáo chiite). Chỉ có hai quốc-gia có quốc-hội được bầu , đó là Bahrein và Koweit, những nước còn lại, trừ Arabie Saoudite và Qatar, có những hội-đồng được bầu một phần Hội-đồng hợp-tác vùng Vịnh có một lực-lương quân-sự chung nhưng khả năng ứng chiến đáng ngờ! Các nước trong hội-đồng hợp-tác vùng Vịnh có những thoả-ước phòng-thủ ký với Hoa-Kỳ (thoả-ước song-phương) cho phép có sự hiện-diện quân-sự của Hoa-Kỳ trong vùng với một quân-số lên tới 35.000 người.
Các quốc-gia trong vùng Vịnh có những lợi-tức cao nhờ dầu hoả, hơn 90% lợi tức là do  dầu hoả. Lợi tức trung bình đầu người ở những quốc gia trong vùng vịnh lên tới trên 33.300 đô la Mỹ/người/năm. Các quốc-gia thuộc hội-đồng hợp-tác vùng Vịnh có những đầu-tư ở ngoại-quốc quan-trọng với một tổng trị-giá lên đến 2.400 tỉ đô la Mỹ.

Nhữ Đình Hùng/tổng hợp/07.04.2014

Tham-khảo:                                                           

http://www.aufaitmaroc.com/actualites/monde/2014/3/5/crise-sans-precedent-au-sein-du-conseil-de-cooperation-du-golfe_218458.html#.Uxn4MZWYbIU 
http://www.egaliteetreconciliation.fr/L-Arabie-les-Emirats-et-Bahrein-rappellent-leurs-ambassadeurs-au-Qatar-23867.html
http://www.lemonde.fr/proche-orient/article/2014/03/06/l-arabie-saoudite-bahrein-et-les-emirats-rappellent-leur-ambassadeur-au-qatar_4378515_3218.html
http://www.france24.com/fr/20140305-arabie-saoudite-emirats-bahrein-ambassadeurs-qatar-diplomatie-golfe-persique/