Thơ Cao Nguyên

NĂM GÀ

THƠ THẨN CHUYỆN GÀ

Năm gà thơ thẩn chuyện gà
"Cà kê dê ngỗng" để mà vui xuân
Gà là gia súc hai chân
Suốt ngày quanh quẩn ngoài sân trong vườn
Gà nhà thì ngủ trong chuồng
Gà rừng thì ngủ trong rừng núi thôi
Gà trống gáy sáng lên rồi
Ó ò o... dục mặt trời hừng Đông
Mình gà mà khoác áo công
Bên ngoài tốt mã bên trong rẻ cùi
Gà quạ thì lông đen thui
Gà rô ti lại có mùi rất thơm
Gà xào xả ớt ăn cơm
Gà bóp gỏi để mấy ông phá mồi
Gà luộc ngồi ngự mâm xôi
Gà Tây là giống gà lôi turkey
Sang nhất ấy là "gà quý phi"
"Gà đồng" là ếch, "gà ri" chân lùn
Gà công nghiệp ở trại chuồng
Còn gà đi bộ thì thường thể thao
"Gà tồ". ngộc nghệch thế nào
Trống choai ngứa cựa dương mào ra oai
Trường gà mê mẩn những ai
Xới gà là chốn tranh tài hùng kê
Canh gà nửa tỉnh nửa mê
Có người tơ tưởng cháo kê miến gà
Cứ như nước Pháp Lang Sa
Thì lấy biểu tượng con gà Gô loa (Gallus)
Đứa nào ăn cắp gà bà
Bà phành phạch chửi như là hát thơ
Mới đây ở xứ Vờ Nờ
Có anh đầu niểng "gà mờ" u ơ
Lắp bắp "cờ lờ mờ vờ ..."
"Nói gà, nói vịt" cái lờ me vơ
Khiến cho cả nước ngẩn ngơ
Nghe qua cứ ngỡ đọc thơ bác hồ
Gà mà gặp cáo, cáo vồ
Gà mà gặp rắn cứ đờ người ra
Thấy rùa lại tưởng ba ba
"Trông gà hoá cuốc" ấy là thằng tui
"Quáng gà" thì cũng như đui
Quờ quạng chẳng biết tới lui đàng nào
Nuôi gà phải dậu phải rào
Để gà bới bếp khác nào nuôi ong
"Gà trống tốt mã vì lông"
Nhưng tuồng "mèo mả, gà đồng" không nên
Gà là bạn vịt kề bên
Vịt bơi xuống nước gà lên nóc nhà
Cớ gì "Bụt ở trên toà
Gà nào dám mổ mắt" mà kêu than.

Cầm đồ một lũ tham quan
Bám quyền phá nát giang san sơn hà
“Cõng rắn về cắn gà nhà"
Thật là đáng chết chớ tha bọn này
Cùng với tàu cọng chúng mày
Bọn bây sắp sửa đến ngày tiêu vong
Mã đề dương cước chờ trông
Niên lai thân dậu mới mong thái bình
Con gà gáy dục bình minh
Con gà gáy sáng nước mình nơi nao
Anh hùng gặp phải lúc eo
Như là chim phượng phải theo đàn gà
Hơi đâu nuôi khỉ dòm nhà
Nuôi gà bươi bếp nhưng mà có ăn
"Đầu gà, đít vịt" lai căng
Cái "mặt gà mái" là thằng hay con
Thịt gà vừa ngọt vừa ngon
"Chó già sánh với gà non" mới sành
"Con gà cục tác lá chanh
Con lợn ủn ỉn mua hành cho tôi"
Thầy cúng thì lụy mâm xôi
Con gà trống thiến xong rồi cắp đi
Gà nhỏ là giống gà ri
Gà to là giống turkey bên Tây
"Giả ơn cái cối cái chày,
Nửa đêm gà gáy có mày có tao."
"Chuyện gà, chuyện vịt " tào lao
Nghe qua rồi bỏ, lao xao kê gà
Mấy khi có "khách đến nhà
Không gà thì vịt" mới là hảo a!
Đẻ mau là "đẻ như gà"
Đẻ xong cục tác cục ta rầm trời
Cạc cạc ! ... là vịt lắm lời
"Gà mái gáy gở" là trời sắp mưa
Mẹ ru kẽo kẹt võng đưa
Nghe xao xác tiếng gà trưa não nùng
Hai con gà đá vẫy vùng
Tranh nhau tiếng gáy tranh hùng đôi phen
Chuyện gà thì đã nghe quen
Của Jean de La Fontaine kể rằng
‘Con gà mái đẻ trứng vàng”
Khuyên ta đừng quá tham lam …mọi phần
Rõ là “ tham thực cực thân”
"Bút sa gà chết " đừng nên coi thường
Năm Gà nói chuyện văn chương
Mà thương Chị Dậu ở trong Tắt Đèn
Gà quạ chính là gà đen
Mực đen thì lại có tên mực Tàu
Gà ô đen bóng đuôi đầu
Hắc ín thì lại có màu đen thui
Ngựa ô đen kín đầu đuôi
Mèo đen thì lại gọi là mèo mun
Như con "gà nuốt dây thun"
Hay "đồ gà chết" tệ hơn "gà rù"
Là đồ lủ khủ lù khù
Gà toi gà dịch gà rù gà thiu
Mẹ gà, con vịt" chắt chiu
Mấy đời mẹ ghẻ mà yêu con chồng
Tuổi Dậu con gà mơ lông,
Có mỏ có mồng, sáng gáy o o!
Cô em tóc thả đuôi gà,
Miệng cô ăn nói mặn-mà có duyên.
"Làm như gà bới "gà bươi
Ăn như heo ấy là người vô duyên
Gà đen chân trắng đáng tiền
Đẻ sai mà lại chuyên cần nuôi con
Gà trắng chân chì không ngon
Không giỏi ấp trứng nuôi con vụng về
"Gà ganh tiếng gáy" ó o
Để cho cáo được bữa no nê lòng
"Như gà mắc tóc" quay vòng
Người khi bức bối trong lòng bất an
"Gân gà"nhớ chuyện Tào Man
Nhả ra thì tiếc , khó khăn nuốt vào
"Chuyện gà chuyện vịt" lao xao
Đều là chuyện vặt thì thào mà nghe
Nhỏ con là giống gà tre
Cũng hăng máu đá gầm ghè không thôi
Đá gà cho nước cho nôi
Độ gà lắm kẻ mê nuôi gà nòi
Xúm đông xúm đỏ đứng coi
Nhưng "đá gà chết" có mòi không hay
"Gà què ăn quẩn cối xay "
"Trói gà không chặt" là tay học trò
"Nửa đêm gà gáy ó o...
Ông không ngủ được, ông bò lê la"
Lắm khi "ông cứ nói gà
Bà nghe ra vịt" thế là cãi nhau
"Gà nhà bôi mặt đá nhau"
Chỉ lợi thằng Tàu đến mấy mươi năm
Thịt gà bóp với lá chanh
"Chữ như gà bới " là anh đốc tờ
Gà đá phải chọn gà nòi
Gà chọi đầu niểng khó coi vô cùng
Ngứa cựa thì đạp lung tung
Chó nhà, "gà cậy gần chuồng" nghênh ngang
Những ai có máu hoang đàng
"Mào gà hoa khế" lắm chàng dính vô
Nhảy dù thì phải ôm sô
Chơi gà có lúc bể bô bất ngờ
"Ngủ gà ngủ vịt " lơ mơ
Như mấy ông nghị lờ vờ ngậm tăm
"Nói gà nói vịt" lan man
"Đá gà đá vịt" là làm qua loa
Thấy em đầu ngõ ngó qua
Nụ cười như thể đóa hoa mồng gà
Cai gà thì phải coi gà
Chơi "gà móng đỏ" mới là dân chơi
"Nực gà" vì bị đâm hơi
"Gà bị nhúng nước" tơi bời cánh lông
Mua gà lúc chợ đang đông
Con gà mái ghẹ để ông mang về
"Cơm gà cá gỏi" ê hề
Nhất ngon là miếng cánh mề phao câu
Gà nhà bôi mặt đá nhau
Tương tàn để tiếng lưu cầu xấu xa
Chẳng thà làm cái đầu gà
Còn hơn cúm núm được là đuôi công
"Vắng chủ gà vọc niêu tôm "
"Nuôi gà bới bếp" thật không ra gì
"Khôn ngoan đá đáp người ngoài
Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau"
Cái mặt khi nốc rượu vào
Đỏ như gà chọi ồn ào huyên thiên
Nhớ chuyện Sơn Tinh Thủy Tinh
Cầu hôn công chúa, đa tình cả đôi
Lễ vật thách cưới vua đòi
Nào gà chín cựa nào voi chín ngà
Gà ô chân trắng mỏ ngà.
Đá đâu thắng đấy gọi là thần kê.
Hết Thân đến Dậu. Xuân về
Năm nay rồi sẽ OK thôi mà
“Mai sau về với ông bà
Nấp sau nải chuối ngắm gà khỏa thân“.
Cao Nguyên

CHÀO NĂM GÀ

Tết đến  viết đôi câu đối Tết
Xuân về  khơi một chút hương Xuân
cao ngọc cường

Hương xưa ngày cũ xa dần
Chút lòng hoài cổ có ngần này thôi
Chó nhảy bàn độc cứ ngồi
Bức tranh gà vịt quê tôi rối bời.

Tống cựu chia tay khỉ dòm nhà
Nghinh tân đợi tiếng gà gáy sáng
Cờ lờ vờ ... khinh phúc thứ gà mờ
Á ú ớ ... trọng lù như khỉ lú
Bức tranh gà vịt càng thêm rối
Tuồng hát quỷ ma phải vãn thôi.

Tết con gà, mẹ vẫn nhớ năm Ất Dậu
Xuân đại cát, con không quên trận Hoàng Sa
Gà gáy sang canh, gấp sách lại mà thương thân Chị Dậu
Cáo nằm ưỡn xác, phơi thây ra thậm ghét cái tên Hồ.
Đồ Phải Gió
(Xuân Đinh Dậu)

Chú thích:
* Nạn đói năm Ất Dậu 1945 .
* Trận Hoàng Sa cận Tết Giáp Dần (19/1/1974).
* Chị Dậu nhân vật trong Tắt Đèn của Ngô Tất Tố.

GÀ TRONG TỤC NGỮ CA DAO

Cao Ngọc Cường

Bán gà ngày gió, bán chó ngày mưa:
Mùa gió gà hay toi, trời mưa chó xấu mã. Bán như thế thì bất lợi.
Chó già, gà non: Thịt chó già không tanh, thịt gà non mới mềm, ăn mới ngon.
Chớp đông nhay nháy, gà gáy thì mưa: kinh nghiệm về thời tiết.
Vắng chủ nhà gà vọc niêu tôm: khi không có người chỉ huy, kẻ xấu làm bậy.
Con gà tốt mã vì lông: Người ta dễ bị thu hút bởi cái vẻ bên ngoài.
Con gà tức nhau tiếng gáy: Tính ganh đua, không chịu kém người khác.
Cơm chín tới, cải ngồng non, gái một con, gà mái ghẹ: Những thứ người ta ưa chuộng vì ngon vì đẹp.
Cơm gà, cá gỏi: Khen bữa ăn ngon và sang trọng.
Đá gà, đá vịt: Làm ăn qua loa.
Đầu gà, má lợn: Miếng ăn ngon.
Đầu gà còn hơn đuôi phượng: Đứng đầu một nơi còn hơn làm tớ kẻ khác.
Chó cậy gần nhà, gà cậy gần chuồng: Cậy thế bắt nạt người khác.
Gà đen chân trắng, mẹ mắng cũng mua.
Gà trắng chân chì, mua chi ngữ ấy.
Gà chân trắng đẻ sai, nuôi con khéo, ngược lại gà chân đen chỉ để ăn thịt vì vụng về.
Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau: Khuyên đoàn kết, gắn bó với nhau.
Gà mái gáy gở (không biết gáy): Chê phụ nữ can thiệp vào việc đàn ông.
Gà nhà lại bới bếp nhà: Chê cùng phe cánh lại phá hoại lẫn nhau.
Gà què ăn quẩn cối xay: Chê những người không có ý chí.
Hạc lập kê quần (con hạc giữa bầy gà): Người tài giỏi ở chung với kẻ dốt.
Hóc xương gà, sa cành khế: Chỉ những điều nguy hiểm cần tránh.
Học như gà đá vách: Chê những người học kém.
Khách đến nhà, chẳng gà thì vịt: Thể hiện sự hiếu khách của chủ nhà.
Lép bép như gà mổ tép: Chê người ngồi lê mách lẻo.
Lờ đờ như gà ban hôm: Quáng gà, chê người chậm chạp, không hoạt bát.
Lúng túng như gà mắc tóc: Chê người thiếu bình tĩnh, bối rối.
Mẹ gà, con vịt: Cảnh của những trẻ em sớm mồ côi mẹ, phải sống với dì ghẻ.
Mèo gả, gà đồng: Chỉ những kẻ vô lại, sống lang thang, làm bậy.
Một tiền gà, ba tiền thóc: ý nói món lợi thu về không bằng công sức bỏ ra.
Mỡ gà thì gió, mỡ chó thì mưa (mỡ gà vàng, mỡ chó trắng): Kinh nghiệm dân gian dựa vào màu mây đoán mưa gió.
Ráng mỡ gà, có nhà thì chống: Kinh nghiệm chỉ hiện tượng có bão.
Ngẩn ngơ như chú bán gà, tiền rưỡi chẳng bán, bán ba mươi đồng: Chê người đần độn, không biết tính toán.
Ngủ gà, ngủ vịt: Ngủ lơ mơ, không thành giấc.
Ngun ngủn như gà cụt đuôi: Nói một cái gì đó ngắn ngủi đến khó coi.
Nháo nhác như gà lạc mẹ: Tả vẻ xao xác, đi tìm một cách lo lắng.
Nhìn gà hoá cuốc: Chê người không nhìn rõ sự thật, lẫn lộn phải trái.
Phù thuỷ đền gà: Làm không nên việc, phải đền lại phí tổn cho người ta.
Quạ theo gà con: Nói kẻ xấu rình cơ hội để hại người.
Thóc đâu mà đãi gà rừng: Chỉ hành vi lãng phí hoặc quá tiết kiệm.
Tiếc con gà quạ tha: Chê người tiếc cái không đáng tiếc.
Tiền trao ra, gà bắt lấy: Sòng phẳng.
Trấu trong nhà để gà ai bới: Việc trong nhà lại để cho người can thiệp.
Trói gà không chặt: Chê kẻ hèn yếu, không làm được việc gì nên thân.
Vạ vịt chưa qua, vạ gà đã đến: Than phiền hết tai hoạ nọ đến tai hoạ kia.
Vịt già, gà to: ý nói vịt già còn ăn được, chứ thịt gà già vừa dai vừa dở.

Tân Xuân Đinh Dậu(2017)

Chúc Mừng Năm Mới

Khen hay người khéo tạo vần
Cà kê gà vịt đón xuân tưng bừng
Tình thân tặng thiệp chúc mừng
Năm mới Phước Lộc, tiền rừng bạc non
Sống vui tuổi thọ vuông tròn
Toàn gia an lạc cháu con xum vầy
Thế sự điên đảo Đông Tây
Bắc Nam chinh biến đổi thay thế nào
Nguồn Chân Biển Trí thanh cao
Chánh Niệm Chánh Định nghiệp nào cũng thua
Không tham, không ác, không đua
Sáng Tâm Di Lặc muôn mùa hưởng xuân.
Đặng Lê Ngọc

 ***

Nhắn Cao Cường
Chúc Ông tuổi thọ cao dầy
Lời lời hoa mỹ tràn đầy ý thơ
Ngày xuân vui hưởng đừng chờ
"Nấp sau nải chuối"lờ mờ khói hương???
VBLN (2017)

 Đăng ngày 22 tháng 01.2017