OTAN và Ba Lan tỏ ra thận trọng

trong vụ hỏa tiển rơi trên lãnh thổ Ba Lan

Nhữ Đình Hùng

Một hỏa tiễn đã rơi xuống làng Przewodow của Ba Lan sát biên giới Ukraine đã gây ra một vụ nổ làm thiệt mạng hai thường dân Ba Lan. Một cuộc họp khẩn cấp của 30 đại sứ các quốc gia thuộc OTAN đã được triệu tập khẩn cấp ở Bruxelles, kết luận đưa ra coi đó có thể là do hỏa tiễn phòng không Ukraine khi bắn trả các cuộc oanh kích của Nga. Ba Lan đã cho nâng mức báo động ở một số đơn vị nhưng chưa xử dụng điều năm của hiến chương OTAN để tham khảo các quốc gia trong minh ước.

Ngày thứ tư 16.11 Kiev nói hỏa tiễn rơi xuống lãnh thổ BA LAN và làm thiệt mạng hai người là của Nga, trái với nhận định của OTAN và Washington cho rằng đây là hỏa tiễn của hệ thống phòng thủ Ukraine. Tổng thống Volodymyr Zelensky trên đài truyền hình chiều thứ tư 16.11 nói rằng "Không có gì nghi ngờ việc hỏa tiễn đó không phải của chúng tôi". Tôi tin rằng đó là một hỏa tiễn Nga" theo như các báo cáo quân sự. Kiev cho biết muốn tham gia nhóm điều tra quốc tế về việc này, đòi việc các chuyên gia Ukraine có được các dữ liệu của tây phương và đến địa điểm hỏa tiễn chạm nổ.
Việc hỏa tiễn rơi xuống và phát nổ trong lãnh thổ Ba Lan đã cho thấy giới hạn của việc tây phương ủng hộ Ukraine. Bởi vì Ba Lan là một thành viên của OTAN còn Ukraine chưa phải là thành viên của OTAN. Nếu hỏa tiễn Nga bắn vào lãnh thổ Ba Lan, OTAN bắt buộc phải có phản ứng và điều này có thể đưa tới chiến tranh giữa OTAN và Nga, trong trường hợp đó, cường độ của cuộc chiến sẽ lớn gấp bội cường độ cuộc chiến giữa Nga và Ukraine. Ngay từ đầu cuộc chiến chống Nga, Ukraine đã muốn lôi kéo OTAN tham chiến như lập vùng cấm bay, điều đã bị OTAN từ chối!

Những phản ứng của các thành viên OTAN cho thấy có sự dè dặt. Budapest đã chê trách ông Zelensky, coi rằng ông này đã là một gương xấu khi xác nhận đó là hỏa tiễn của Nga. Theo Gergely Gulyas, đổng lý văn phòng của thủ tướng Hung Viktor Orban "trong một tình trạng như thế, các lãnh đạo thế giới phát biểu một cách có trách nhiệm". Về phía Ba Lan, nước này đánh giá hỏa tiễn rơi trên lãnh thổ Ba Lan có phần đáng tin là một phi đạn phòng không của Ukraine, coi đây là một tai nạn đáng tiếc. Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda nói "không có gì cho thấy đây là một tấn công cố ý nhắm vào Ba Lan". Về phía Hoa Kỳ, phát ngôn viên của Hội đồng an ninh quốc gia Adrienne Watson không thấy có gì nói ngược lại giả thuyết do Varsovie đưa ra, nghĩa là hỏa tiễn này rất có thể là do phòng không của Ukraine, nhưng vẫn coi Nga có trách nhiệm vì đã tấn công hạ tầng cơ sở dân sự của Ukraine và Ukraine có quyền phòng vệ! Tại hội nghị thượng đỉnh G20 tại Bali, tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã coi là khó có thể hỏa tiễn đã do Nga bắn đi! Trong khi đó, Jens Stoltenberg, thủ lãnh OTAN, sau cuộc họp ở Bruxelles đưa ra nhận xét "có lẽ đó là một hỏa tiễn thuộc hệ thống phòng không của Ukraine đã được bắn đi để chống các hỏa tiễn di hành Nga!"


Về phía Nga, họ chối bỏ việc hỏa tiễn rơi vào lãnh thổ Ba Lan là do Nga bắn đi! "Chúng tôi muốn nhấn mạnh các cuộc oanh kích đều diễn ra trên lãnh thổ ukraine và cách xa biên giới BA LAN/Ukraine 35km" và nói là các chuyên gia Nga đã xem xét các miểng của hỏa tiễn tìm thấy ở Ba Lan và đã nhận định một cách quả quyết các mảnh này thuộc về một hỏa tiễn phòng không có hướng dẫn S-3000 của Ukraine!
Nga cũng đã ca ngợi sự "tự chế" của Hoa Kỳ. Dmitri Peskov, phát ngôn nhân của Kremlin đã đã nói với báo chí "phải ghi nhận phản ứng đầy tự chế và rất chuyên nghiệp của phía Mỹ" và cáo buộc sự cuồng nộ của một số lãnh đạo cao cấp của nhiều nước đã có những tuyên bố mà không có một ý tưởng chính xác nào về điều đã xảy ra ở Ba Lan. "Nga không có dính líu gì đến biến cố xảy ra ở Ba Lan"!
Được biết Ba Lan có biên giới chung với Ukraine dài 530km,là nước giúp đỡ quân sự và nhân đạo hàng đầu đối với Ukraine.

Ngay sau khi có tin một hỏa tiễn rơi xuống một làng thuộc Ba Lan sát biên giới Ukraine, nhiều cáo buộc đã được đưa ra nhắm vào Nga! Như thông tín viên Lachowski của Polsat News cho biết theo một nguồn tin của một chuyên viên, các mảnh của hỏa tiễn có thể thuộc về một hỏa tiễn Kh-101, đó là hỏa tiễn di hành do Nga xử dụng... Mặc dù thiếu cơ sở để xác định đó là hỏa tiễn Kh-101, nước Estonie cho biết sẵn sàng để bảo vệ từng cm lãnh thổ của OTAN và Lettonie qua tổng trưởng quốc phòng Artis Pabriks đã lên án Nga về việc hỏa tiễn bắn vào Ba Lan.

Về phần Zelensky thì khỏi nói! Ông này coi đây là "một sự leo thang quan trọng và nhấn mạnh "chúng ta phải hành động". Chúng ta ở đây là Ukraine và OTAN, điều mong muốn của Zelensky là OTAN nhập cuộc vào trận chiến Nga-Ukraine và cho đến nay đó là điều OTAN tránh né! "Một đáp ứng tập thể đối với các hành động của Nga cần phải cứng rắn và đặt trên các nguyên tắc. Trong các hành động tức khắc: một hội nghị thượng đỉnh OTAN với sự tham dự của Ukraine để vạch ra các hoạt động chung mới nhằm buộc Nga thay đổi chiều hướng trong việc leo thang và cung cấp cho Ukraine những phi cơ tối tân tiến!" Nhưng, Ukraine chưa phải là thành viên của OTAN...

Trước sự cáo buộc của báo chí Ba Lan và của các giới chức hữu trách Ba Lan, Nga đã lập tức cải chánh và coi đó là một khiêu khích có ý định trong mục đích tạo tình trạng leo thang và cho thấy Ukraine chịu trách nhiệm về việc hỏa tiễn rơi ở Ba Lan. Lập tức Ukraine phản công! "Nga giờ đây đưa ra một lý thuyết âm mưu theo đó một hỏa tiễn phòng không Ukraine đã rơi trên lãnh thổ Ba Lan. Điều này không đúng. Không ai có thể theo tuyên truyền Nga hay làm lan truyền điều này". Nhưng phản ứng của các thành viên OTAN, nhất là Mỹ đã đẩy Ukraine vào vị thế khó khăn. Điều này có thể thấy qua việc liên tiếp "trả số lui" của ông Zelensky.

Các diễn tiến không như Ukraine mong muốn. Pentagone nói rẳng "trong giai đoạn này không đủ yếu tố để xác nhận hay phủ nhận đây là hỏa tiễn của Nga". Việc phân tích các mảnh của phi đạn rơi ở Przewodow mà các ảnh chụp được phổ biến trên mạng lưới xã hội đã cho thấy các mảnh thuộc về hỏa tiễn loại phòng không S-3000 chớ không phải của Kh-101. Cùng lúc "Ukraine Weapons Tracker" với sự cộng tác của chuyên gia Neil Gibson đã coi các mảnh vỡ tìm thấy thuộc về động cơ 48D6 của một hỏa tiễn S-300 thuộc "série 5V55" có lẽ của Ukraine! Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda nói là "trong lúc này không có bằng chứng nào về việc ai đã phóng hỏa tiễn này" và coi đó là một trường hợp đơn lẻ "không có gì cho thấy có những sự việc tiếp theo". Trong khi nhiều nước tây phương nói nước đôi kiểu hỏa tiễn do Nga chế tạo nhưng không rõ ai bắn, nhiều nước có loại vũ khí này... Bộ trưởng quốc phòng Bỉ Ludivine Dedonder đã coi đó là hỏa tiễn S-300 Ukraine. "Những mảnh của một hỏa tiễn Nga và một hỏa tiễn phòng không Ukraine đã rơi trên lãnh thổ Ba Lan... Những cuộc điều tra đang tiếp tục, hiện chưa có gì chỉ rằng đó là một tấn công cố ý"!
Trước những phản ứng rất tự chế của các quốc gia tây phương nhất là Mỹ và Ba Lan, ông Zelensky đã làm một việc đặc biệt là "trả số lui".

Ngay khi có tin hỏa tiễn rơi xuống một làng Ba Lan sát biên giới Ukraine, ông Zelensky lập tức cáo buộc Nga là thủ phạm! "Ngày hôm nay, những hỏa tiễn Nga đã giáng xuống Ba Lan, lãnh thổ của một nước đồng minh. Nhiều người đã chết. Đó là một leo thang rất quan trọng. Chúng ta cần phải phản ứng". Zelensky còn coi Nga là một "quốc gia khủng bố"! Và ngỏ lời với G20 đang họp ở Bali (Nam Dương), Zelensky phát biểu qua visioconférence "việc bắn (hỏa tiễn) này không có gì khác hơn là một thông điệp mà Nga muốn gởi đến thượng đỉnh G20", kêu gọi Trung Hoa đừng đứng về phía Nga, gọi G20 thành G19 hàm ý loại Nga ra khỏi nhóm. Nhưng phản ứng thận trọng của Mỹ và OTAN khiến Zelensky phải trả số lui! Trên truyền hình Ukraine, Zelensky tiếp tục xác nhận "không có gì ngờ vực là hỏa tiễn đó không phải của chúng ta... Tôi tin rằng đó là một hỏa tiễn Nga, theo các báo cáo quân sự Ukraine". Thái độ của Zelensky không được các "đồng minh" ủng hộ, Pháp từ đầu ủng hộ mạnh mẽ Zelensky nhưng lần này tướng Michel Yakovleff đã coi "ông Zelensky đã để lỡ cơ hội để im tiếng".Thái độ của Zelensky bắt đầu thay đổi khi đòi được tham khảo "tất cả mọi dữ liệu" mà tây phương có được và được đến tại chỗ có vụ nổ do hỏa tiễn rơi xuống! Cuối cùng thì Zelensky thừa nhận "không biết điều gì đã xảy ra" "nhưng tôi biết rằng đó là một hỏa tiễn Nga, tôi tin chắc là chúng tôi đã bắn đi từ hệ thống phòng không". Nhưng, theo Dmytro Kouleba, trưởng ngành ngoại giao của Ukraine, Nga vẫn phải chịu hoàn toàn trách nhiệm. Hình như đây là luận điệu chung của Tây phương như trong cuộc phỏng vấn sáng 21.11 trên BFMTV, Thierry Breton coi rằng Nga phải chịu trách nhiệm vì chính Nga đã gây chiến!
21/11/2022
Nhữ Đình Hùng tổng hợp

Tham khảo:
https://www.bfmtv.com/international/europe/missile-ecrase-en-pologne-la-belgique-indique-que-l-explosion-serait-due-aux-systemes-ukrainiens-de-defense-anti-aerienne_AD-202211160313.html
https://www.bfmtv.com/international/il-a-perdu-une-occasion-de-se-taire-en-contredisant-l-otan-sur-l-origine-du-missile-en-pologne-zelensky-se-complique-la-tache_AV-202211170046.html
https://www.bfmtv.com/international/europe/qui-a-tire-le-missile-les-hypotheses-sur-la-table-au-lendemain-de-l-explosion-en-pologne_AV-202211160288.html
https://information.tv5monde.com/info/direct-ukraine-apres-l-explosion-d-un-missile-en-pologne-la-plus-grande-prudence-s-impose

Đăng ngày 26 tháng 11.2022