Algérie: Quân đội hành quân giải phóng con tin ở In Amenas
Nhữ Đình Hùng
Ngày thứ tư 17.01.2013, chiến-đoàn Al-Mouthalimin (những người đội khăn xếp-khăn đống ), loan báo việc bắt giữ con tin ở nơi khai thác hơi đốt của công ty dầu hoả BP của Anh tại In Amenas nằm trong vùng phiá đông Algérie, không xa biên-giới Libye.
Mokhtar Belmokta
Việc bắt giữ con tin này nằm trong chiến dịch mang tên một chiến đấu quân đã chết, Abdel Rahim Al-Mauritanie. Chiến dịch xem chừng được điều khiển bởi Mokhtar Belmoktar từ Mali. Mokhtar Belmokhtar được biết đến dưới nhiều danh xưng như Khaled Aboul, 'thằng chột' hay 'ông Marlboro'. Chiến đoàn Al-Mouthalini xuất hiện vào khoảng cuối năm 2012, hoặc từ việc li khai hay bị trục xuất khỏi tổ chức Al Qaïda của Maghreb hồi giáo (Aqmi), đặt dưới sự chỉ huy của Mokhtar Belmokhtar. Vào đầu tháng 12/2012, trong một vidéo bằng tiếng ả rập được truyền đi, Mokhtar Bemokhtar đã lần đầu tiên xuất hiện, loan báo việc gián-đọan với Aqmi và việc thành lập một nhóm võ trang mới, Am Mouthalimin. Nhóm này thân cận với lực lượng Mujao, một lực lượng kiểm soát một phần phía đông của Mali, tỉnh Gao và vùng phụ cận.
Mỏ khí đốt In Amenas do 3 công ty BP ( Anh) Statoil (Na Uy), và Sonatrach(Algérie) khai thác
Người ta không biết rõ thành phần nhân sự của chiến đoàn này. Tin tức từ Algérie nói chiến đoàn không có người Mali, người Libye cũng như người của những nước giáp ranh. Theo lời những nhân chứng thoát được, nói về việc bắt con tin, có một ngươi Ai Cập, một người Tunisie, một người Algérie và một người da đen, trong số đó có một người nói tiếng Anh lưu loát,không có giọng địa phương. Quân số của chiến đoàn từ 200 đến 300 người, được huấn luyện tốt và trang bị vũ khí đầy đủ. Nhóm tấn công xem chừng biết khá rõ khu vực khai thác hơi đốt, điểm tấn công là một khu sinh-hoạt dựa lưng vào một đồn hiến binh. Lực lượng hiến binh đồn trú đã không đẩy lui được lực lượng tấn công. Lực lượng tấn công sau khi kiểm soát được khu sinh hoạt, đã lục soát tìm kiều dân, chứng tỏ có chuẩn bị, biết rõ tình hình khu vực này, đã cho ngưng sản xuất ngay sau khi chiếm được cơ xưởng. Quân khủng bố đã mặc binh phục trá hình để đánh lừa những người khác. Một phần nhân viên ở tại chỗ đã bị giữ làm con tin, một phần khác đã trốn thoát được, số bị bắt giữ làm con tin lên đến hằng trăm người.
Dahou Ould Kablia
Ngày hôm sau,thứ năm 17.01,chánh-quyền Algérie quyết định mở cuộc tấn công. Tổng trưởng nội vụ Algérie Dahou Ould Kablia đã bác bỏ mọi việc thương thuyết với quân khủng bố bắt giữ con tin "nhà cầm quyền. Algérie không trả lời các yêu sách của quân khủng bố và từ chối mọi việc thương thuyết" và "quân khủng bố sẽ bị hoàn toàn loại trừ, dù giá phải trả như thế nào". Nhóm khủng bố, ngoài số hằng trăm ngưới Algérie bị giữ, còn có trên dưới 40 người nước ngoài có những quốc tịch khác nhau như Pháp, Anh, Na Uy, Mỹ, Nhật.
Cuộc tấn công của quân đội Algérie có thể làm thiệt mạng một số con tin nhưng các tin tức không được rõ ràng,chính xác. Chính quyền Algérie nói có 600 con tin đã được giải thoát nhưng trong số đó, có những người đã trốn được hay được quân khủng bố thả ra trước khi có tấn công!
Không có một bản kết toán chánh thức nào được đưa ra trong ngày thứ năm. Tổng Trưởng Truyền thông Mohamed Saïd nói đến một số quan trọng con tin được giải thoát nhưng đáng tiếc là có vài người chết và bị thương và cho biết cuộc hành quân được tiếp diễn. Về phiá quân khủng bố, phát ngôn viên của họ cho biết cuộc tấn-công đã làm thiệt mạng 34 con tin và 15 quân hồi-giáo, đã đe dọa "sẽ giết hết con tin trong số có 7 người ngoại-quốc gồm ba người Bỉ, hai người Mỹ một người Nhật và một người Anh.
Dahou Ould Kablia
Ngày hôm sau,thứ năm 17.01,chánh-quyền Algérie quyết định mở cuộc tấn công. Tổng trưởng nội vụ Algérie Dahou Ould Kablia đã bác bỏ mọi việc thương thuyết với quân khủng bố bắt giữ con tin "nhà cầm quyền. Algérie không trả lời các yêu sách của quân khủng bố và từ chối mọi việc thương thuyết" và "quân khủng bố sẽ bị hoàn toàn loại trừ, dù giá phải trả như thế nào". Nhóm khủng bố, ngoài số hằng trăm ngưới Algérie bị giữ, còn có trên dưới 40 người nước ngoài có những quốc tịch khác nhau như Pháp, Anh, Na Uy, Mỹ, Nhật.Cuộc tấn công của quân đội Algérie có thể làm thiệt mạng một số con tin nhưng các tin tức không được rõ ràng,chính xác. Chính quyền Algérie nói có 600 con tin đã được giải thoát nhưng trong số đó, có những người đã trốn được hay được quân khủng bố thả ra trước khi có tấn công!
Không có một bản kết toán chánh thức nào được đưa ra trong ngày thứ năm. Tổng Trưởng Truyền thông Mohamed Saïd nói đến một số quan trọng con tin được giải thoát nhưng đáng tiếc là có vài người chết và bị thương và cho biết cuộc hành quân được tiếp diễn. Về phiá quân khủng bố, phát ngôn viên của họ cho biết cuộc tấn-công đã làm thiệt mạng 34 con tin và 15 quân hồi-giáo, đã đe dọa "sẽ giết hết con tin trong số có 7 người ngoại-quốc gồm ba người Bỉ, hai người Mỹ một người Nhật và một người Anh.
In Amenas cung cấp 12% khí đốt của Algérie
Theo Mathieu Guidère, một chuyên gia về Hồi giáo, đây là một biến cố quan-trọng vì cho tới nay, các nhóm Hồi giáo nhắm vào việc thiết lập luật Hồi giáo ở Mali, lần này, họ đã tấn công vào quyền lợi kinh tế tây phương như thể sự tính toán của họ là lôi kéo các 'thánh chiến quân' (djihadistes) toàn thế giới chống lại bọn 'tạp chủng' trong các nước Hồi-giáo như ở Irak hay ở Afghanistan. Có thể còn có những cuộc tấn công khác vào các lợi ích tây phương ở Phi Châu, kể cả trong những nước tây phương theo tiên đoán của François Géré của Học Viện Pháp phân-tích chiến lược.(Ifas) Như vậy,các quốc gia tây phương chỉ còn một con đường là hợp tác với Pháp để bảo vệ lợi ích cho mình, nhất là khi có những thường dân của họ bị chết vì quân khủng bố.
Nhưng,không phải chỉ có tây phương dòm ngó vùng này. Và cũng không phải chỉ có tài nguyên dầu hoả và khí thắp. Một nguồn tài nguyên khác cũng đang được nhiều nước ao ước là uranium, được khai thác ở Niger và đang trong vùng ảnh hưởng của Pháp.Sự thất bại của chánh-sách Pháp ở Phi Châu có thể mở đường tiến cho một nước đang trỗi dậy: Trung Hoa!
Nhữ Đình Hùng:tổng hợp/18.01.2013
Tham khảo:Le Monde,Le Figaro,Le Point,Nouvel Obs...
Tham khảo:Le Monde,Le Figaro,Le Point,Nouvel Obs...