Việt Nam phạt báo bình luận
về cá chết hàng loạt
Báo chí Việt Nam đã không đưa một dòng nào về hai cuộc biểu tình lớn của người dân hồi đầu tháng này.
Chính quyền trong nước mới phạt một tờ báo, khiến cơ quan báo chí này buộc phải “tự đình bản” vì đăng tải hai bài viết về vụ cá chết hàng loạt ở miền Trung.
Theo báo chí nhà nước, Cục báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông hôm qua, 13/5, đã xử phạt báo Nông thông Ngày nay 140 triệu đồng vì “vi phạm trong hai bài viết đăng trên ấn phẩm Thế giới Tiếp thị” có tên “Nhân dân mãi mãi là người đến sau”, và “Lời than của các loài cá”, trong đó có một bài của Nhạc sĩ Tuấn Khanh.
Thông tin trong 2 bài viết trên bị cáo buộc vi phạm một điều khoản về "đăng, phát thông tin gây phương hại đến lợi ích quốc gia hoặc gây mất đoàn kết dân tộc".
Sau khi bị phạt, báo Nông thôn Ngày nay đã “xin tự đình bản 3 tháng đối với ấn phẩm Thế giới Tiếp thị kể từ ngày 14/5/2016”.
Quyết định này là để “kiện toàn đội ngũ cán bộ, xây dựng lại quy trình xuất bản ấn phẩm, tránh xảy ra các sai sót trong thời gian tới”.
Trong bài viết “Nhân dân mãi mãi là người đến sau”, nhạc sĩ Tuấn Khanh viết: “Như những con cá chết oan ức trên bờ biển, chỉ biết sau cùng rằng đại dương không còn là nhà, mà chỉ còn đầy độc dược, những người dân Việt Nam cũng chỉ biết được phần đen đủi nhất được gieo về phía mình, dù chung quanh đầy lâu đài và dự án vĩ đại, như đang phát triển cho ai khác”.
Bài viết có cái kết: “Nếu như có một thiên đường để đến, có lẽ người dân Việt nhỏ bé như móng tay chúng ta, mãi cũng chỉ là người đến sau. Và đường đi đến đó, chẳng thong dong gì, mà có thể thông qua những ống dẫn chất thải như của Formosa”.
Còn bài “Lời than của các loài cá” có đoạn: “Hơn tháng trôi qua, kể từ ngày những con cá đầu tiên chết nổi lềnh bềnh trên mặt biển, lũ cá vẫn ngơ ngác chưa hiểu chuyện gì đang và sẽ xảy ra.Thông tin vô cùng nhiễu loạn. Lúc thì “do tác động của các độc tố hoá học thải ra từ hoạt động của con người trên đất liền và trên biển và tảo nở hoa, gọi là hiện tượng thuỷ triều đỏ”. Rồi “Kết quả quan trắc nước biển đạt tiêu chuẩn”.
Và bài viết kết luận: “Đặc biệt, sau khi các ông bụng bự xuống tắm để chứng minh biển sạch mà cá vẫn chết dạt vào bờ, loài cá càng hoang mang”.
Vụ phạt báo Nông thôn Ngày nay được đưa ra trong bối cảnh đang có các lời kêu gọi người dân tiếp tục xuống đường và tọa kháng để kêu gọi chính quyền minh bạch trong vụ cá chết.
Báo chí Việt Nam đã không đưa một dòng nào về hai cuộc biểu tình lớn của người dân hồi đầu tháng này.
Theo VnEpxress, VOA 14.05.2016
Nhân dân mãi mãi là người đến sau
Tuấn Khanh
Tháng 4/2016, cá chết trắng dọc bờ biển Hà Tĩnh cho đến tận Thừa Thiên Huế. Suốt 3 tuần lễ dân chúng hoang mang, người đi biển chết đứng chết ngồi. Báo chí tố cáo Formosa – Khu Công nghiệp Vũng Áng do người Đài Loan – Trung Quốc đầu tư làm chủ là nơi gây ra tai họa. Thế nhưng, nhiều ngày sau khi thảm kịch lan tràn, ngày 22/4, Bộ Tài nguyên và Môi trường mới có một cuộc họp với chính quyền tỉnh Hà Tĩnh, nhưng lại là họp kín, không cho báo chí tham dự. Đoàn công tác của Bộ này nói “luật không cho phép báo chí tham dự (?)”, nhưng đồng thời cũng nhắc là “đây là công tác kiểm tra định kỳ” nên không có gì để báo chí vào xem.
Có nhìn thấy những bầy cá nằm chết vật vã, tràn trên bờ biển bởi các loại thuốc cực độc, mới thấy kinh hoàng. Các loại chất đầu độc biển cả đó, đều nằm trong số 45 loại hóa chất độc hại do Formosa được phép nhập về. Người hay cá cũng đều có thể là nạn nhân trong một thời gian ngắn với các loại hóa chất này. Nhưng mỉa mai là kết quả điều tra tìm thấy, thì do các chuyên gia về độc học mà báo chí tự mời phân tích và công bố, còn đoàn công tác của Bộ Tài nguyên và Môi trường thì ngoài chuyện ngăn không cho báo chí vào lấy tin tìm hiểu, chỉ đưa ra những kết luận mơ hồ.
Người ta không biết rồi cuộc họp đó giữa Bộ Tài nguyên và Môi trường và chính quyền Hà Tĩnh, khu tự trị Formosa đó sẽ công bố điều gì với báo chí. Ung dung với sức mạnh về tiền bạc và thế lực kiểu Chaebol, chủ đường ống chất thải độc có thể sẽ đưa ra những bản kết luận nhòe nhoẹt với trách nhiệm không thuộc về ai. Bất chấp nguồn tài nguyên biển hàng trăm cây số của Việt Nam bị hủy diệt, môi trường sống của hàng triệu con người bị đảo lộn, đe dọa.
Người dân Việt Nam thường là người biết sau, chỉ vỡ lẽ khi hiểm nguy kề sát bên mình. Không ai ngờ rằng đường ống xả chất độc từ Formosa, là chính là hệ thống được Bộ Tài nguyên và Môi trường ký giấy cho phép và xác định là luôn kiểm tra, nhận thấy mẫu nước thải “đủ chuẩn”. Đường ống đó chạy dài ra vịnh Sơn Dương, ống có đường kính 1,2m, chiều dài 1,3km, nằm cách mặt biển 12m. Nhân dân chỉ biết về đường ống chất thải đó – ngày đêm đổ vào nguồn nước, nguồn đánh bắt của họ – ngay sau khi cá tôm vật vã, ngoi ngóp chết ngập bờ. Mọi thứ diễn ra như chuyện đã rồi.
Nhân dân chỉ được biết sau, chỉ biết khi phải oan uổng gánh chịu hậu quả, một cách ngơ ngác. Kể từ năm 1989, khi Trung Quốc khởi dựng đập Tam Hiệp (Three Gorges Dam) cho đến nay, hàng chục đập nước ngăn dòng Mekong khác đã trở thành một loại vũ khí sinh thái trấn áp toàn bộ vùng Đông Dương, Thái Lan, Miến Điện. Thế nhưng người dân Việt Nam cũng chỉ nhận được những tin tức hết sức lạc quan và hời hợt của Ủy Ban Mekong Việt Nam. Và rồi khi khô hạn đến, đất đai chết, ruộng đồng chết… người dân mới bàng hoàng nhận ra mình đang ở tình cảnh gì, bị bỏ rơi thế nào.
Bà Phạm Thị Loan, Ủy viên Ủy ban tài chính và ngân sách Quốc hội tiết lộ cho biết có đến 90% các dự án tổng thầu EPC ở Việt Nam là do Trung Quốc nắm giữ, kể các các ngành quan trọng như dầu khí, hóa chất, điện, dệt kim. Có đến 30 doanh nghiệp Trung Quốc đang thực hiện các dự án hàng trọng điểm quốc gia. Rồi nhân dân chỉ là người biết sau cùng, khi đường ống Sông Đà vỡ đến lần thứ 17, do nhà thầu Xinxing, Trung Quốc đảm nhiệm. Dự kiến, hơn 200.000 dân cư sẽ là nạn nhân trực tiếp.
Nhân dân chỉ được biết sau cùng, khi nghe tin dữ rằng mỗi người đang mang trên lưng món nợ công lịch sử, với 30 triệu đồng/người. Có những gia đình người Việt suốt cuộc đời cắm mặt làm, không đủ ăn, nay giật mình nghe tin mình cũng phải gánh nợ công cho Nhà nước. Kể cả hai đứa bé chết chìm ở Krông Pắk, tỉnh Đắc Lắc, nghèo đến mức phải chôn chung một hòm cũng không thoát khỏi. Nhân dân mãi mãi là người đến sau trong con đường đến ấm no, thịnh vượng, hạnh phúc. Họ được gọi tên để biết mình cùng chịu trách nhiệm vì Nhà nước khai thác bauxite cho Trung Quốc, ở Nhân Cơ lỗ đến 3000 tỷ đồng trong 6 năm mà vẫn cố làm. Người dân được thông báo muộn màng rằng hàng trăm ngàn tỉ đồng mà họ đóng cho quỹ bảo hiểm xã hội đã bị tự tiện mang đi cho vay, mất trắng cả ngàn tỉ nhưng không ai chịu trách nhiệm. Trong khi đó, một công nhân chưa đủ tiền đóng bảo hiểm xã hội, thì bị răn đe là sẽ mang đi xử lý hình sự.
Nhân dân mãi mãi là người đến sau. Và đến chỉ để nhận biết sự thiệt hại hay tai ương đang rót xuống đầu mình, xuống gia đình mình. Họ cũng chỉ biết sau cùng, rằng những nhân vật cấp cao như Tổng thanh tra chính phủ Trần Văn Truyền thì vượt lên trên, thoát khỏi mọi thứ với nhà cao cửa rộng xênh xang.
Như những con cá chết oan ức trên bờ biển, chỉ biết sau cùng rằng đại dương không còn là nhà, mà chỉ còn đầy độc dược, những người dân Việt Nam cũng chỉ biết được phần đen đủi nhất được gieo về phía mình, dù chung quanh đầy lâu đài và dự án vĩ đại, như đang phát triển cho ai khác.
Nếu như có một thiên đường để đến, có lẽ người dân Việt nhỏ bé như móng tay chúng ta, mãi cũng chỉ là người đến sau. Và đường đi đến đó, chẳng thong dong gì, mà có thể thông qua những ống dẫn chất thải như của Formosa.
https://nhacsituankhanh.wordpress.com
Bài báo đã bị gỡ khỏi trang mạng:
Lời than thở của các loài cá
Tiếp Thị Thế Giới (11-5-2016)
Ai bịt miệng các loài cá, không cho chúng than thở
Các loại cá Thu, Ngừ, Chình, Trích, Nục, Liệt, Đối, Phèn, Chỉ Vàng… diễu hành từng đoàn, kêu la rân trời trong vô vọng.
Hơn tháng trôi qua, kể từ ngày những con cá đầu tiên chết nổi lềnh bềnh trên mặt biển, lũ cá vẫn ngơ ngác chưa hiểu chuyện gì đang và sẽ xảy ra.
Thông tin vô cùng nhiễu loạn. Lúc thì “do tác động của các độc tố hoá học thải ra từ hoạt động của con người trên đất liền và trên biển và tảo nở hoa, gọi là hiện tượng thuỷ triều đỏ”. Rồi “Kết quả quan trắc nước biển đạt tiêu chuẩn”. Đặc biệt, sau khi các ông bụng bự xuống tắm để chứng minh biển sạch mà cá vẫn chết dạt vào bờ, loài cá càng hoang mang. Kinh hãi nhất là dự báo nước biển bị ô nhiễm kim loại nặng, cá chết trước, người ăn cá tích tụ dần chất độc vào người, sẽ từ từ chết sau…
Loài cá cứ bơi vòng vòng, vòng vòng.
Trong khi chờ cái chết tới, chúng tranh thủ thở than.
Cá Chim nói:
– Ôi ước gì mình bay được như chim để thoát khỏi vùng biển chết chóc này.
Cá Đao nghe vậy, chém gió một phát:
– Cậu không thấy chim cũng ngủm, xác phơi đầy đảo chim à?
Cá Đuối rên hừ hừ:
- Ôi, tui đuối quá rồi. Có ai cứu với?
Đàn cá Bạc Má khóc rống lên:
– Hu hu, chắc thế hệ sau chúng tớ bị đổi thành cá Bạc Phước!
Các loại cá Thu, Ngừ, Chình, Trích, Nục, Liệt, Đối, Phèn, Chỉ Vàng… diễu hành từng đoàn, kêu la rân trời trong vô vọng. Bỗng, có tiếng tuyên bố:
– Chúng ta quyết liệt, khẩn trương, trong thời gian sớm nhất tìm ra thủ phạm gây ô nhiễm môi trường, có biện pháp khắc phục triệt để, ổn định đời sống loài cá, tránh gây hoang mang trong xã hội, kẻo thế lực thù địch trong và ngoài biển lợi dụng kích động.
Lũ cá nhìn quanh, tìm xem ai vừa nói rồi cá Đối la to:
– Thôi đi ông Sạo! Ông nói nữa, tụi tui đổi s thành x, kêu ông là Cá Xạo đó nha.
Cá Mập, Bạch Tuộc vẫn thấy nhởn nhơ. Đàn cá còn lại cứ bơi, bơi, ngày càng lo lắng:
– Cứ như vầy hoài, chắc dân tộc cá chúng ta trở thành cá Lú (tên khoa học: Parapercis sexfasciata) hết quá!
Người hóng chuyện Thế Giới Tiếp Thị
* Con cá Lú (Tên khoa học là Parapercis sexfasciata)
VN: báo Thế giới Tiếp thị bị đình bản
14 tháng 5 2016
Image caption
'Phần đen đủi nhất'
Tấm hình bên dưới đây do báo Tuổi Trẻ đưa tin sáng hôm nay 20/05/2016. Cá Voi & Cá Mập chết hàng loạt trôi dạt vào bờ biển Đà Nẵng.
Cá chết trắng kênh Nhiêu Lộc ở Sài Gòn
Cá chết với số lượng nhiều bất thường hôm 17/5 trên kênh Nhiêu Lộc Thị Nghè ở Sài Gòn, trong khi Bí thư Đinh La Thăng tuyên bố “không chấp nhận lợi dụng cá chết để kích động, gây rối”.Báo chí trong nước đưa tin, nhiều loại cá nổi xếp lớp trên mặt kênh sau cơn mưa lớn hôm qua. Tin cho hay, cơ quan phụ trách môi trường đô thị đã cử người xuống để vớt cá mang đi, nhưng đến trưa nay vẫn không gom hết.Người dân cho biết các nhân viên này sau đó đã “rải hóa chất được cho là nhằm làm sạch nguồn nước”.
Truyền thông nhà nước dẫn lời ông Trần Đình Hà, Chi cục trưởng Quản lý, bảo vệ nguồn lợi thủy sản, cho biết, nguyên nhân cá chết “có thể do mưa lớn đẩy nước bẩn từ trong cống, khu dân cư ra kênh khiến nguồn nước bị ô nhiễm”.Cơ quan của ông Hà cũng đã khuyến cáo người dân không “nên vớt cá chết để ăn vì có thể chúng nhiễm độc, ảnh hưởng đến sức khoẻ”.
Đây không phải lần đầu tiên kênh Nhiêu Lộc xuất hiện tình trạng cá chết. Năm ngoái, cũng xảy ra một vụ việc tương tự.Trong khi đó, vụ cá chết hàng loạt ở miền trung vẫn tiếp tục gây chia rẽ dư luận. Trong một cuộc họp tiếp xúc cử tri mới đây, Bí thư thành ủy TP HCM Đinh La Thăng cho rằng “cần phải có thời gian công bố nguyên nhân cá chết và không chấp nhận việc lợi dụng điều này để kích động, gây rối”.Ông Thăng được báo chí trích lời nói rằng một số người lợi dụng vụ cá chết ở miền Trung để thực hiện cuộc “Cách mạng cá”.
Đài Truyền hình Việt Nam cùng nhiều cơ quan truyền thông do nhà nước quản lý mới đây cũng đã đồng loạt đổ lỗi cho tổ chức Việt Tân “xúi giục” người dân xuống đường. Ông Đỗ Hoàng Điềm, Chủ tịch Đảng Việt Tân, từng nói với VOA Việt Ngữ rằng các cuộc tuần hành vì môi trường ở Việt Nam “là quyền và nghĩa vụ chung của mọi người”. Ông nói thêm: “Trên tinh thần đó, nhiều người, anh chị em đảng Việt Tân ở trong nước cũng tham gia vào cùng với đồng bào để đi biểu tình”.
Một số cuộc tuần hành ở nhiều nơi tại Việt Nam hôm 15/5 không thể diễn ra như dự kiến.
Biểu tình vụ cá chết lan ra khắp nước ngày 15/5:
Một nhóm bạn trẻ đeo khẩu trang cá, mặc trang phục có hình cá, tuần hành sáng 15/5 ở Hồ Gươm. Ảnh: Tran Quang Nam. FB Trang Doan Pham.
_________________
aFamily17/05/2016
Sau cơn mưa chiều 16/5, đến sáng 17/5, nhiều người dân Sài Gòn chứng kiến cảnh hàng chục nghìn con cá chết nổi trên kênh Nhiêu Lộc-Thị Nghè. Công nhân vệ sinh môi trường vớt cá từ sáng đến trưa chưa hết.
Sáng nay, nhiều người dân ở hai bên bờ kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè ngỡ ngàng khi thấy cá chết hàng loạt.
Từ buổi trưa, cá nổi trắng xóa trên mặt kênh, nhất là ở khu vực các câu cầu số từ cầu số 8 đến cầu Công Lý.
Có thể nhìn thấy, hai bên bờ kè hàng ngàn con cá nằm phơi bụng trắng xóa cả một diện tích lớn mặt nước.
Dọc hai bên bờ cá chết nổi trắng mặt kênh, đứng trên bờ vẫn ngửi được mùi hôi từ xác cá phân hủy xộc lên.
Cá chết trôi dạt vào các khu vực ống cống.
Người dân ở đây cho biết trước đó chỉ thấy cá nổi lờ đờ nên nghĩ là bình thường nhưng sáng nay thì cá chết nổi trắng..
Theo những người dân sống quanh khu vực, sáng nay cũng thấy cá chết nhưng không nhiều. Tuy nhiên đến trưa thì cá trôi dạt, nổi lên bờ rất nhiều. Cá chết trôi treo nhiều loại rác.
Cá chết chủ yếu là cá rô phi năng từ 0.5 - 1 ký nhưng cũng có loài khác to hơn như cá chép, điêu hồng.
Chứng kiến hiện tượng cá chết hàng loạt, một người dân phỏng đoán: "Có thể do dòng nước đang ngày càng ô nhiễm nặng tại kênh. Nhiều hộ dân sống ở đây đã xả thải trực tiếp xuống kênh, gặp trời mưa bất thường nên dẫn đến hiện tượng cá ngoi lên mặt nước thở và chết".
Ngoài cá chết, nhiều con vẫn còn thoi thóp, cố ngoi lên bờ để thở.
Từ 6h sáng, đội công nhân vệ sinh môi trường đã dùng ca nô đi vớt cá.
"Trước giờ cá chết ở kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè cũng nhiều lần nhưng lần này thực sự số lượng cá chết rất nhiều, nhất là về buổi trưa", một nhân viên vệ sinh cho hay.
Vụ việc thu hút nhiều người dân theo dõi, chụp lại hình. Nhiều năm qua, UBND TP tốn nhiều chi phí tái tạo nguồn cá trên kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè nhưng sau mỗi cơn mưa, tình trạng cá chết lại xuất hiện. Theo Cục Quản lý chất lượng và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, nguyên nhân cá chết ngoài mưa cũng có thể do tạp chất ô nhiễm dưới kênh chưa thể xử lý. Hiện tại đơn vị này đang tiến hành rải hóa chất để thanh lọc những nơi bị ô nhiễm trên dòng kênh.
Đăng ngày 18 tháng 05.2016