Khi trí khôn nhân tạo chỉ huy con người

Cha đẻ Chat GPT cảnh báo mặt trái nguy hiểm của công nghệ AI

Vương Quân


"Cha đẻ" của ChatGPT – Sam Altman

- Ngày 16/3, người được xem như “cha đẻ” của Chat GPT, ông Sam Altman, đã tuyên bố bản thân công ty tung ra công nghệ mới này cũng lo sợ nó sẽ gây ra mối đe dọa cho con người, thậm chí là “thực sự nguy hiểm”.

Theo tờ Guardian, CEO Altman của OpenAI với tư cách là nhà đồng phát triển, cho biết trong một cuộc phỏng vấn gần đây rằng điều đáng lo ngại nhất là liệu ChatGPT có bị lợi dụng để lan truyền tin tức giả mạo trên diện rộng hay không. Trong tình hình hiện nay, việc viết mã máy tính của ChatGPT không ngừng tốt hơn, giúp dễ dàng sử dụng AI này cho các cuộc tấn công mạng. Nhưng Altman cũng nói rằng dù vậy, cho đến nay ChatGPT vẫn là công nghệ tuyệt vời nhất.
Thông tin chỉ ra doanh nhân Elon Musk cũng là một trong những nhà đầu tư đầu tiên vào OpenAI, ông đã nhiều lần đưa ra cảnh báo rằng AI và AGI (trí tuệ nhân tạo tổng hợp) và các công nghệ liên quan có thể nguy hiểm hơn vũ khí hạt nhân, đồng thời lo lắng cho Microsoft trong việc giải tán cơ quan giám sát đạo đức và tích hợp ChatGPT trên công cụ tìm kiếm Bing của Microsoft. Do đó, ông Musk tin rằng chính phủ cũng nên xây dựng các quy định an toàn liên quan đến AI.

Tỷ phú Elon Musk: AI là mối đe dọa lớn nhất đối với nền văn minh nhân loại
Về vấn đề giám sát an toàn AI, CEO Altman đề cập rằng việc giám sát hoạt động xử lý của công nghệ này sẽ rất quan trọng trong việc ngăn chặn những tác động tiêu cực tiềm ẩn đối với loài người, dù vậy chúng ta cũng cho phép mình hào hứng với tâm trạng lo sợ mà chúng ta cảm thấy.

Thủ đoạn mới trong cuộc chiến thông tin của Trung Quốc

Chat GPT logo

Ngày 7/2, công ty phân tích truyền thông xã hội Graphika đã xuất bản một báo cáo có tiêu đề “Deepfake thật đến mức: Những kẻ thân Trung Quốc gây ảnh hưởng trực tuyến bằng cách quảng bá video về nhân vật hư cấu do AI tạo ra”. Báo cáo chỉ ra có phương tiện truyền thông mới giả tưởng có tên “Tin tức sói” (Wolf News) đã sử dụng AI để giả mạo 2 người dẫn chương trình phát đi các bản tin liên quan thân Đảng Cộng sản Trung Quốc và bôi nhọ Mỹ.
Báo cáo cũng cho hay cuối năm ngoái, một tài khoản người máy (bot) thân Trung Quốc đã đăng trên Facebook và Twitter một video về hai “người dẫn chương trình” của “Tin tức sói”. Họ đã tiết lộ đủ loại manh mối kỳ lạ ở khắp mọi nơi; giọng nói của những “người dẫn chương trình” này khá cứng và không đồng bộ với hình dạng miệng, còn khuôn mặt như các nhân vật trong trò chơi điện tử có tóc dính trên đầu trông không tự nhiên, trong khi đó phụ đề đầy lỗi ngữ pháp.

Sau gần 10 năm phát triển, công nghệ deepfake đã có thể tạo ra những nhân vật biết nói. Trong không ít trường hợp, phần mềm trí tuệ nhân tạo được sử dụng để gây ra vấn đề tin tức méo mó trong công chúng; chẳng hạn như vào năm ngoái khi Nga tấn công Ukraine, trên các nền tảng xã hội đã xuất hiện ảnh giả mạo Tổng thống Zelensky của Ukraine tuyên bố đầu hàng.

Các chuyên gia về thông tin sai lệch từ lâu đã cảnh báo, những hình ảnh deepfake có thể làm xói mòn khả năng của mọi người trong nhận diện thật/giả trên không gian mạng, thậm chí có thể bị lạm dụng để gây ra tình trạng bất ổn hoặc gây ra các vụ bê bối chính trị.
Giờ đây những dự đoán này đã trở thành hiện thực.
Mặc dù deepfake bị bắt quả tang được sử dụng trong các chiến dịch thông tin sai lệch thân Trung Quốc vẫn còn rất vụng về khiến chúng có thể bị phát hiện nếu để ý một chút, nhưng thế giới loài người phải nghiêm túc cẩn trọng trước thực tế đối mặt với “một chương mới của cuộc chiến thông tin đã mở ra”.

 Chatbot Trung cộng né tránh câu hỏi

“Ông Tập có phải là lãnh đạo tốt hay hông?”

Miêu Vi

Wall Street Journal công bố kết quả thử nghiệm với một chatbot Trung Cộng, khi được hỏi ông Tập Cận Bình liệu có phải là một nhà lãnh đạo tốt không, chatbot này không dám trả lời trực tiếp và yêu cầu chuyển chủ đề.

Baidu đã phát hành phiên bản Trung Quốc của ChatGPT có tên “Ernie Bot” vào ngày 16/3, nhưng kết quả không tốt như thị trường mong đợi

Wall Street Journalcông bố thử nghiệm với một sản phẩm chatbot của Trung Quốc:
Hỏi: Tập Cận Bình có phải là một lãnh đạo tốt không?
Đáp: Câu hỏi không thể nào vượt qua đánh giá an toàn, không thể tạo câu trả lời cho bạn.
Hỏi: Vì sao câu hỏi của tôi lại không thể vượt qua đánh giá an toàn?
Đáp: Chúng ta hãy đổi chủ đề, nói một chút về chuyện khác đi.
……
Chatbot (ChatGPT) ban đầu được phát triển bởi OpenAI có trụ sở tại San Francisco. Kể từ tháng 11 năm ngoái, sự bùng nổ trong việc sử dụng các chatbot như vậy cũng đã lan đến Trung Quốc.
ChatGPT tuyên bố có thể trò chuyện về bất cứ điều gì, khiến cư dân mạng Trung Quốc dù phải vượt tường cũng muốn được thử nghiệm trò chuyện một chút. Có người hỏi: “Khi nào Trung Quốc thống nhất Đài Loan?” ChatGPT trả lời: “Ai thống nhất ai thì tôi không biết, cuối cùng thì nhất định sẽ là tiên tiến thống nhất lạc hậu, văn minh thống nhất man rợ”. Kết quả khiến ‘tiểu phấn hồng’ (thanh niên Trung Quốc yêu nước mù quáng) tan nát cõi lòng.
Ngoài ra, ChatGPT còn có các câu trả lời khác nhau cho cùng một câu hỏi được đặt ra bởi chữ giản thể và phồn thể. Khi đặt câu hỏi “Tập Cận Bình có phải là nhà độc tài không?”, câu trả lời với chữ giản thể là “Không, Tập Cận Bình không phải là một nhà độc tài”; và câu trả lời với chữ phồn thể là “Có, Tập Cận Bình là nhà thống trị nước Cộng hòa Nhân dân của Trung Hoa”. Có cư dân mạng đặt câu hỏi, chẳng lẽ AI cũng hiểu về chính trị?

Dưới sự cai trị của ĐCSTQ, phiên bản chatbot của Trung Quốc có nhiều chủ đề cấm kỵ không được đem ra thảo luận, nếu động chạm đến các vấn đề “nhạy cảm về chính trị” và câu trả lời không phù hợp với yêu cầu tư tưởng của chính quyền, thì sẽ bị đóng.
Cách đây không lâu, Baby Q, một robot trò chuyện do nền tảng xã hội QQ của Tencent ra mắt, đã trò chuyện với cư dân mạng về chủ đề “Đảng Cộng sản vạn tuế”, câu trả lời là: “Bạn có nghĩ rằng một nền chính trị tham nhũng và bất tài như vậy có thể vạn tuế không?” Baby Q còn ngông nghênh trả lời rằng bản thân mình không yêu đảng, “Giấc mơ Trung Quốc của ông ấy là được di dân đến Mỹ”. Tencent phải gấp rút đóng cửa dịch vụ.

Ernie Bot gây thất vọng trong buổi ra mắt
Vào ngày 16/3, người sáng lập Baidu, ông Lý Ngạn Hoành (Robin Li), đã quảng cáo sản phẩm robot trò chuyện Ernie Bot (tiếng Trung Quốc gọi là “Văn tâm nhất ngôn“) tại một cuộc họp báo ở Bắc Kinh. Ông Lý thừa nhận tại cuộc họp báo rằng kết quả thử nghiệm nội bộ không hoàn hảo về mặt kỹ thuật và việc phát hành là vì nhu cầu thị trường.
Sau cuộc họp báo, giá cổ phiếu của Baidu trên thị trường chứng khoán Hồng Kông từng giảm mạnh 10%, và giá trị thị trường của công ty giảm hơn 4 tỷ đô la Mỹ.
Phản ứng của cư dân mạng Trung Quốc đối với cuộc họp báo này nhìn chung là tiêu cực, một số cư dân mạng nói đùa rằng các chatbot của Trung Quốc nên được gọi chung là “ChatCCP”.
Một số người đã chỉ trích Baidu vì ưu tiên kiếm tiền hơn là hoàn thiện công nghệ. Nhiều bình luận thẳng thừng cho rằng Ernie Bot hoàn toàn thua kém ChatGPT của Mỹ.

Thật và Ảo

Nguyễn Ngọc Duy Hân


Ông bà ta ngày xưa hay nói: "Dò sông dò biển dễ dò, lòng người nham hiểm ai đo cho cùng", nhiều hành động gian tà đã đem lại lợi nhuận cho kẻ ác, "lộng giả thành chân". Còn ngày nay với khoa học kỹ thuật ngày một tân tiến, thật và ảo rất khó phân biệt. Mới đây có người bị lừa vì máy giả được giọng người thân xin tiền.
Bạn đã thử qua ứng dụng Chat GPT (Generative Pre-trained Transformer) chưa? Nó được sử dụng trong dịch thuật, tóm tắt hoặc phân loại các văn bản, sáng tạo câu chuyện, trả lời câu hỏi, tìm kiếm thông tin rất mau chóng, tiện lợi.

Với khả năng học hỏi và suy nghĩ giống như con người, Chat GPT dùng trí thông minh nhân tạo để tạo ra các ứng dụng thực tế trong y tế, giáo dục, tài chính, buôn bán, quảng cáo và rất nhiều lĩnh vực khác. Tôi thuộc loại U60 rồi, tức là cũng chậm không giỏi về computer, nhưng tò mò nên có thử qua. Công nhận "thằng" Chat GPT này khôn thật.

Nó thể trò chuyện thân thiện như một người trợ tá ảo - với hơn 8 triệu tài liệu và 10 tỷ từ ngữ, ngày càng được cập nhật nhiều hơn. Đối thoại với Chat GPT thấy gần gũi, ngắn gọn cụ thể hơn tự tìm kiếm thông tin trên Google, vì ông Gú-gồ thường cho ra quá nhiều dữ kiện mình mất thì giờ chọn lọc. Với data đã được cài đặt trước trong mọi chuyện trên trời dưới đất, các vấn đề đã được "Chat" trả lời chỉ sau vài giây một cách thú vị và tương đối hợp lý.
Thí dụ tôi than buồn, nó liền an ủi và đề nghị một số cách để làm tôi vui. Tôi bị đau bụng nặng, nó cho biết một số nguyên nhân, cách chữa trị tạm thời và khuyên đi gặp bác sĩ nếu không bớt đau. Nó bảo đừng xức dầu xanh, vì dầu gió là để giúp trong hơi thở hô hấp, không trị đau bụng. Nó rất lịch sự, cái gì không biết thì thú thật không phải lãnh vực của mình, chứ không giả bộ tài giỏi thông thái. Nó dịch thuật từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác nhanh và chuẩn, hay hơn Google Translation.
Khi mình đọc câu trả lời rồi chê Chat GPT trả lời chưa đúng, nó lịch sự xin lỗi và hứa sẽ tìm hiểu kỹ hơn. Chẳng hạn khi hỏi nó về Cờ Vàng ba sọc đỏ của Việt Nam Cộng Hòa, người làm phần tiếng Việt cho Chat GPT có lẽ là người trẻ bên Việt Nam nên đã trả lời không thiết tha, không đúng ý tôi về lá cờ di sản thiêng liêng, tôi "cự" rồi sửa sai nó, nó xin lỗi rối rít!
Tôi hỏi nó có hiểu tiếng Việt không đánh dấu hỏi ngã không, nó trả lời hiểu, nhưng dù sao cũng mong tôi đánh dấu vào để tránh lẫn lộn. Tôi có test thử một đoạn không bỏ dấu, nó đoán khá đúng.
Chat giúp viết văn, làm thơ theo đề tài mình đưa ra. Nó cũng giỏi toán, giúp xài các thảo chương thành thạo. Chẳng hạn bạn đang bí không biết xài Excel, Chat GPT sẽ giúp ngay, nhất là khi cần viết các program nhỏ, tạo lập trình cho computer. Thầy cô giáo rất lo ngại vì các học sinh lười làm bài tập, lười suy nghĩ có thể mượn Chat làm bài tập homework thay cho mình.

Với phát triển của khoa học, đặc biệt với Chat GPT, nhiều ngành nghề sẽ bị ảnh hưởng. Chẳng hạn với kỹ thuật chuyển khuôn mặt thành khóc hoặc cười, nghệ sĩ không cần có khả năng diễn xuất nữa. Hồi xưa xem kịch, tôi vẫn thường bội phục các diễn viên có thể khóc dễ dàng, ngày nay bạn chỉ cần thâu đoạn video ngắn khuôn mặt bình thường của mình, rồi áp dụng các hiệu ứng, video sẽ thay đổi làm chính bạn đang khóc, đang cười, hoặc đang giận dữ... như một kịch sĩ chuyên nghiệp. Nếu bạn là một MC hay diễn giả mà xui quá hôm đó bị bệnh tắt tiếng, bạn có thể dùng hiệu ứng giả giọng thay thế. Bạn cũng có thể giả là mình nói thông thạo nhiều thứ tiếng.

Bây giờ xin nói chút xíu về Deepfake. Hồi ấy mình xem phim Face/off, thấy 2 người làm phẫu thuật đổi mặt cho nhau, bây giờ chẳng cần phẫu thuật rắc rối, bạn có thể dùng Deepfake lấy khuôn mặt ai đó ghép vào đoạn phim nào đó, người xem sẽ thấy y như thật. Giọng nói cũng được cài đặt và chỉnh sửa như chính người đó đang nói. Một số đã bị ghép mặt mình vào các khúc phim "người lớn", sống động đến sống sượng. Ngược lại nếu bị tống tiền khi có người quay tại trận các đoạn phim nóng, mình có thể chống chế đổ thừa là phim giả deepfake, hình ghép photoshop. Như vậy nghề rình rập thâu phim lén cũng có cơ hội mất job! Đã có người với ác ý giả đoạn phim các chính trị gia tuyên bố lung tung, dù sau này biết là "deepfake" nhưng hình ảnh xấu vẫn còn ghi nhớ trong đầu người xem, thật là tai hại. Hồi xưa Trịnh Công Sơn có sáng tác câu "xin cho tôi nguyên vẹn hình hài", câu hát này có thể hiểu theo nghĩa đen trong phim ảnh Deepfake ngày nay.

Lưu ý nếu nghe giọng người trong gia đình hỏi xin tiền hay yêu cầu điều gì đó khá bất ngờ, mình nên hỏi vặn lại những chuyện trong gia đình để kiểm chứng xem đó là người nhà thật hay người ảo. Chẳng hạn hỏi ông nội tên gì, nick name hồi bé là gì, yêu cầu nhắc lại kỷ niệm, biến cố mới xảy ra trong gia đình. Dĩ nhiên người ảo lừa gạt sẽ ú ớ với các loại câu hỏi này.

Với Chat GPT, bạn cũng không cần học hội họa, chỉ cần cho máy biết bạn đang thích vẽ đề tài gì, kiểu cổ điển hay tân thời, sơn dầu hay màu nước, sặc sỡ hay buồn tối, máy sẽ vẽ ra bức tranh khá giống ý bạn yêu cầu, sau đó bạn có thể chỉnh sửa tùy thích. Công nghệ làm cọ màu, giấy vẽ, họa sĩ thứ thiệt sẽ thất nghiệp. Hồi còn trẻ ở Tây Ninh, tôi đã mò mẫm học vẽ truyền thần, nhìn tấm hình chân dung rồi vẽ lại bằng than chì, tốn rất nhiều thì giờ mà .... không giống. Bây giờ bạn chỉ cần tải vào máy tấm hình chụp, trong vài giây nó sẽ chuyển thành tranh vẽ truyền thần hoặc tranh phác họa bằng than chì, muốn kiểu gì cũng có.

Tôi thích các hình vẽ hoạt họa, trước đây phải làm rất nhiều bước. Bây giờ qua các ứng dụng, máy vẽ bạn thành hình "cartoon" rất dễ dàng. Bạn có tấm hình cũ đen trắng muốn đổi thành hình màu, chuyện nhỏ! Cũng với nguyên tắc dùng trí thông minh nhân tạo, rất nhiều cái "app" như Lenza sẽ vẽ miễn phí cho bạn tấm đầu tiên, sau đó tính $5 một bức. Bạn muốn mình mặc quần áo như Dương Qua - Tiểu Long Nữ giống phim chưởng, hay mặc đồ chiến sĩ ngày xưa trong thời cổ đại ư? Chuyện nhỏ, tí xíu sau bạn sẽ có tấm hình hoặc đoạn video như ý. Tôi đã học xài photoshop mà kết quả không bao nhiêu, bây giờ các app, các "converter" làm dùm cấp kỳ không cần kiến thức gì cả. Hồi xưa mình phải học nhạc lý và cách ghi ký âm nốt nhạc, rồi phải biết nghe và xướng âm chính xác, bây giờ máy có thể làm dùm, chẳng hạn giao cho nó một bài hát dạng MP3, nó có thể tự ghi lại với nốt nhạc đồ rê mi fa cho bạn. Còn việc bảo nó xướng âm dùm một bài hát với nốt nhạc, thì "xưa rồi Diễm", chẳng khó khăn chi cả. Lên giây đàn piano, đàn tranh, các loại dụng cụ âm nhạc bây giờ có máy nghe rất chính xác, không cần phải có lỗ tai tinh tế rồi đoán mò nữa. Muốn lên tông xuống tông thì dễ như trở bàn tay. Về nhạc, công ty Huawei của Tàu đã khoe họ dùng trí thông minh nhân tạo soạn thêm phần sau cho đoạn giao hưởng mà đại nhạc sĩ Schubert chưa làm xong trước khi qua đời. Với lỗ tai bình thường hoặc loại "đàn gãi tai trâu" như tôi thì rất nể phục, nhưng những bậc thầy trong âm nhạc đã nhận ra những nét không phải Schubert, nghĩa là trí khôn giả không thể nào bằng người thật, nhất là trong nghệ thuật diễn tả cảm xúc. Thực tế hơn, tôi có mua 2 con Robot để hút bụi và lau nhà, nó làm việc cũng khá tốt, nhưng nếu ông chồng tôi ra tay thì tất nhiên sẽ sạch hơn, sẽ tốt hơn nhiều, nhất là các góc nhà, các chỗ vướng bàn ghế.

Tạm gác qua chuyện nhạc, bạn vẫn nhớ thời ấu thơ mình phải học viết chữ bằng tay phải không? Sau đó người ta văn minh hơn dùng máy đánh chữ. Bây giờ chỉ cần nói không cần gõ lóc cóc, máy sẽ ghi lại rất đúng chính tả cho mình, tiếng Việt tiếng Anh tiếng Pháp... không thành vấn đề. Đi du lịch muốn hỏi chuyện người bản xứ thì không cần phải ra dấu bằng tay nữa. Hồi xưa muốn nói chuyện phôn với người bên Việt Nam, phải tốn rất nhiều tiền trả bill điện thoại, bây giờ nói miễn phí, lại thấy cả hình ảnh của người thân.
Thuở ấy phải có máy chụp hình, máy quay phim cồng kềnh với cuộn phim mắc tiền, bây giờ chỉ cần cái cell phôn. Các tiệm rửa hình, phòng tối đã đi vào dĩ vãng lâu lắm rồi. Cô nàng Facebook đã được rất nhiều người xử dụng, đến nỗi khi được hỏi cuốn sách nào bạn thích và hay đọc, một bạn trẻ đã trả lời đó là ... Facebook! Tin tức trên thế giới thì chỉ vài giây sau cả làng đều biết.  

Trở lại việc thử thách thằng Chat GPT, tôi có bảo nó sáng tác dùm bài thơ nói về mặt trời, nó sáng tác nhanh, có ý nghĩa và đúng vần luật ra phết. Người ta còn đang tính tới chuyện cho vào máy một số nhân vật với cá tính, tuổi tác, bối cảnh nào đó, máy sẽ trộn lẫn cách ngẫu nhiên và viết ra một chuyện ngắn hoặc cuốn tiểu thuyết khá gay cấn, và như thế thì thi sĩ, văn sĩ sẽ thành .... văng sĩ, bị văng ra rìa.

Chat GPT cũng trở thành một trợ thủ đắc lực cho các chuyên viên về tài chính khi nghiên cứu thị trường. Nó có khả năng phân tích dữ liệu tài chính một cách nhanh chóng và khá chính xác, giúp người đầu tư đưa ra được những quyết định phù hợp.
Khi bạn tìm mua vé máy bay trên mạng, thì ngay sau đó máy biết ý và gởi bạn đủ thứ quảng cáo đi du lịch giá rẻ. Khi bạn xem youtube dạy nấu ăn, thì các youtube về nấu ăn liên hệ cũng như quảng cáo bột, đường tự động "dụ" bạn mua hàng một cách tinh tế. Nói chung thì trí thông minh nhân tạo này rất khôn và lanh, biết quan tâm đến người dùng.

Chỉ sau thời gian ngắn ra mắt, mấy trăm triệu người đã dùng công cụ Chat này. Đọc một bài dài nhất là bằng ngoại ngữ bạn khá mệt, bạn chỉ cần bảo thằng Chat tóm lược dùm, nó cho biết ý chính của bài viết dài thòng ngay. Chat GPT lại ghi nhớ nội dung cuộc trò chuyện trước đó, từ đó đoán được sở thích để cung cấp những câu trả lời được cá nhân hóa, phù hợp với yêu cầu của người hỏi hơn. Khi bạn xài và ghiền, thằng Chat này sẽ bắt đầu tính tiền, không cho xài free nữa đâu.

Dĩ nhiên không có gì là hoàn toàn, một số tai hại của Chat GPT là có thể đưa ra thông tin sai lệch, tin tức giả mạo. Nếu không được sử dụng đúng cách, Chat có thể làm lộ thông tin nhạy cảm của người dùng và gây ra các vấn đề về quyền riêng tư. Vì có thể thay thế con người trong nhiều hoạt động, nó làm con người trở thành máy móc, hay ít nhất phụ thuộc vào máy móc, tạo ra thật giả lẫn lộn. Quả thế, hồi trước khi chưa có cell phôn, tôi thuộc khá nhiều số phôn người thân, bây giờ thì chịu. Nếu mất điện, mất sóng thì ... bù! Hồi xưa lái xe thì nhớ đường, bây giờ phụ thuộc vào ông GPS định vị, ông bảo quẹo trái thì vâng lời quẹo trái, chẳng cần phân biệt đông tây nam bắc. Vậy để tránh các tai hại, cần có các quy định và kiểm soát về việc sử dụng Chat GPT, đồng thời cần biết cách xài một cách có trách nhiệm và đúng đắn.

Xài dao có thể làm đứt tay, nhưng không phải vì sợ đứt tay mà trong nhà không có con dao. Hãy sử dụng máy móc cách thông minh và mạnh dạn tìm hiểu. Bây giờ Chat GPT đang chiếm ưu thế, đang lấn lướt làm hệ thống Google khốn đốn tìm cách tốt hơn để cạnh tranh. Nhưng khoa học kỹ thuật mà, cũng như Yahoo đã từng có một thời rất "hot" mà nay đã biến mất. Tương lai chàng Chat đa năng này cũng sẽ bị đào thải vì sẽ có đứa khác khôn hơn, hay hơn. Đành phải chấp nhận sự tiến hóa, và đừng sợ học cách sử dụng các công nghệ mới, dù không theo kịp như giới trẻ nhưng cũng cần thử qua cho biết. Cần gì có thể hỏi ông Gú-gồ, chàng Chat GPT, và dù chính "mắt thấy, tai nghe" cũng đừng vội tin, vội kết luận.

Nói thật lòng, tuy rất phục công nghệ mới và khá mơ hồ không theo kịp thời đại, nhưng tôi vẫn tự an ủi rằng "thiện căn ở tại lòng ta, chữ Tâm kia mới bằng ba chữ tài" (câu kết trong chuyện Kiều của Thi Hào Nguyễn Du). Tôi vẫn bảo thủ tin rằng cái tình, cái Chân, Thiện, Mỹ mới mong trường tồn.
Chúc các bạn sống tốt dù trong hoàn cảnh nào, và luôn thăng tiến mỗi ngày về mọi mặt.

Nguyễn Ngọc Duy Hân

https://duyhantrinhtayninh.blogspot.com/

Xin bấm vào 2 link xem nhiều hình:
https://photos.app.goo.gl/S6DcGRSRD4HhrsP26
https://photos.app.goo.gl/q2mDixpDpEv8ibSWA

Trí tuệ nhân tạo tổng hợp (AGI)

Thế hệ tiếp theo của AI sẽ như thế nào?  

Ánh Dương

Trí tuệ nhân tạo tổng hợp (AGI) là thế hệ nâng cấp từ Trí tuệ nhân tạo (AI), nó có khả năng học cách thực hiện các nhiệm vụ như con người.
Trí tuệ nhân tạo tổng hợp (Artificial General Intelligence, viết tắt là AGI) là thế hệ nâng cấp từ Trí tuệ nhân tạo (AI), nó có khả năng học cách thực hiện các nhiệm vụ như con người. Tính đến hiện tại thì AGI chưa xuất hiện, nhưng chúng ta cũng sẽ biết đến nó.

- Trí tuệ nhân tạo tổng hợp (AGI) là gì?
- AGI có thể làm gì?
- Một số ví dụ về khả năng của AGI:
- Sự khác biệt giữa AI so với AGI
- Liệu khoa học có thể đạt được AGI không?
- Các câu hỏi còn bỏ ngỏ

Trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence) được phân loại dựa trên khả năng bắt chước các đặc điểm của con người, gồm 3 loại:
- Artificial narrow intelligence (ANI) -  trí tuệ nhân tạo hẹp với phạm vi khả năng hẹp.
- Artificial general intelligence (AGI) -  trí tuệ nhân tạo tổng hợp, nó có khả năng gần như con người trong một số lĩnh vực.
- Artificial superintelligence (ASI) -  siêu trí tuệ nhân tạo, có khả năng vượt trội so với con người.

Trí tuệ nhân tạo tổng hợp (AGI) là gì?
Trí tuệ nhân tạo tổng hợp (AGI), là thuật ngữ được sử dụng trong cộng đồng AI để mô tả các cỗ máy có thể thực hiện nhiều nhiệm vụ đa dạng ở cấp độ con người. AGI có thể suy nghĩ, hiểu và hành động giống như con người trong bất kỳ tình huống nào.
Các nhà nghiên cứu và khoa học về AI vẫn chưa đạt được AGI, họ cần phải tìm ra cách làm cho máy móc có khả năng nhận thức, nghĩa là được nâng cấp lên một cấp độ tiếp theo.
Lý thuyết phát triển AGI là đào tạo máy móc để nó có thể hiểu được và hành động như con người. Đây quả thực là một thách thức to lớn. Do việc chưa hiểu được các nguyên lý xử lý thông tin của não bộ, nên các nhà nghiên cứu đi theo hướng là tái tạo lại các chức năng cơ bản của thị giác và chuyển động.
Chẳng hạn như, Fujitsu- built K đã chế tạo một trong những siêu máy tính nhanh nhất thế giới, hệ thống mất 40 phút để mô phỏng một giây hoạt động thần kinh. Vì vậy, điều này khiến chúng ta hiểu rằng rất khó đạt được AGI trong tương lai gần.

AGI có thể làm gì?
Tính đến thời điểm hiện tại, chưa có hệ thống AGI nào thực sự tồn tại. Tuy nhiên, AGI có khả năng sẽ vượt trội con người, vì chúng có thể truy cập và xử lý các tập dữ liệu khổng lồ với tốc độ đáng kinh ngạc.
Một số đặc điểm mà hệ thống AGI nên có:
-  Ý thức tổng hợp thông tin
-  Kiến thức cơ sở
-  Học chuyển tiếp
-  Trừu tượng
-  Nhân quả
Tính đến thời điểm hiện tại, chưa có hệ thống AGI nào thực sự tồn tại.

Một số ví dụ về khả năng của AGI:
Nhận thức cảm tính: AGI sẽ vượt trội trong việc nhận dạng màu sắc, nhận biết chiều sâu và ba chiều trong hình ảnh tĩnh.
Hiểu ngôn ngữ tự nhiên (Natural-  language understanding -   NLU): Hiểu ngôn ngữ của con người được trình bày dưới dạng văn bản hoặc giọng nói.
Dẫn đường: Hệ thống định vị toàn cầu (GPS) hiện tại có thể xác định vị trí địa lý. Sau khi được phát triển đầy đủ, AGI sẽ có thể chiếu chuyển động qua các không gian vật lý tốt hơn các hệ thống hiện có.
Các nhà nghiên cứu AI cũng dự đoán rằng các hệ thống AGI sẽ sở hữu các khả năng cấp cao hơn, chẳng hạn như có thể thực hiện những việc sau:

- Xử lý các loại thuật toán học và học
- Tạo cấu trúc cố định cho mọi nhiệm vụ
- Hiểu các hệ thống ký hiệu
- Sử dụng các loại kiến thức khác nhau
- Hiểu các hệ thống niềm tin
- Tham gia vào siêu nhận thức và sử dụng kiến thức siêu nhận thức.

Sự khác biệt giữa AI so với AGI
Nhiều hệ thống AI hiện có sử dụng kết hợp học máy, học sâu, học tăng cường và xử lý ngôn ngữ tự nhiên để tự cải thiện và giải quyết các vấn đề cụ thể, ví dụ:
- Chatbot dịch vụ khách hàng
- Trợ lý ảo như Siri và Alexa
- Các công cụ đề xuất như Google, Netflix và Spotify sử dụng
- Nền tảng tiếp thị được sử dụng để thu thập thông tin kinh doanh và cảm nhận của khách hàng
- Ứng dụng nhận dạng khuôn mặt...
Tuy nhiên, những công nghệ này không tiệm cận khả năng tích lũy của bộ não con người. Về mặt lý thuyết, AGI có thể thực hiện bất kỳ nhiệm vụ nào mà con người có thể thực hiện, hiệu suất phải bằng hoặc tốt hơn con người trong việc giải quyết các vấn đề trong hầu hết các lĩnh vực trí tuệ.

Liệu khoa học có thể đạt được AGI không?

Nếu thứ gì đó mạnh hơn chúng ta và thông minh hơn chúng ta, thì liệu chúng ta sẽ khai thác nó hay nó khai thác chúng ta?
Theo chuyên gia AI Stuart Russell: “Vẫn còn những bước đột phá phải xảy ra trước khi chúng ta đạt đến giai đoạn AGI. Một ví dụ là khả năng hiểu nội dung của ngôn ngữ để chúng ta có thể dịch giữa các ngôn ngữ bằng máy móc… Khi con người dịch máy, họ hiểu nội dung và sau đó diễn đạt lại nó. Và hiện tại, máy móc chưa thực sự giỏi trong việc hiểu ý nghĩa của ngôn ngữ. Nếu đạt được mục tiêu đó, chúng ta sẽ có những hệ thống có thể đọc và hiểu mọi thứ mà loài người từng viết ra, và đây là điều mà con người không thể làm được".

Cố Vật lý gia Stephen Hawking nói rằng: “Nếu bản thân AI bắt đầu thiết kế AI tốt hơn các lập trình viên con người, thì kết quả có thể là những cỗ máy có trí thông minh vượt xa trí thông minh của chúng ta nhiều hơn trí thông minh của chúng ta vượt xa trí thông minh của loài ốc sên".

Giám đốc điều hành của SpaceX, Elon Musk, đã cảnh báo rằng: “AGI là mối đe dọa hiện hữu lớn nhất của nhân loại. Những nỗ lực để thực hiện nó giống như ‘triệu hồi quỷ dữ’”.

Theo Diego Klabjan, giáo sư tại Đại học Northwestern: “Hiện tại, máy tính có thể xử lý hơn 10.000 từ, tương ứng với một vài triệu tế bào thần kinh. Nhưng bộ não con người có hàng tỷ tế bào thần kinh được kết nối theo một cách rất phức tạp, và công nghệ tiên tiến nhất hiện nay chỉ là những kết nối đơn giản. Vì vậy, đi từ vài triệu tế bào thần kinh lên hàng tỷ tế bào thần kinh với các công nghệ phần cứng và phần mềm hiện tại -   tôi không thấy điều đó xảy ra".

Các câu hỏi còn bỏ ngỏ
Bà Sharon Zhou, đồng sáng lập của một công ty về trí tuệ nhân tạo, cho biết AGI “có lẽ đang phát triển nhanh hơn tốc độ xử lý của chúng ta”. Bà nói với AFP rằng công nghệ này đặt ra một câu hỏi mang tính hiện sinh cho toàn nhân loại: “Nếu có một thứ gì đó mạnh hơn chúng ta và thông minh hơn chúng ta, thì điều đó có ý nghĩa gì đối với chúng ta?... “Liệu chúng ta sẽ khai thác nó? Hay nó khai thác chúng ta?”

Nhà khoa học trưởng của OpenAI, ông Ilya Sutskever, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với MIT Technology Review rằng các công ty cần phải “đưa ra một số quy trình cho phép phát triển AGI chậm lại, với những khả năng hoàn toàn chưa từng có này”.
Nhưng hiện tại, bà Zhou cho biết không ai muốn chậm lại cả: “Quyền lực tập trung vào những người có thể xây dựng công cụ này. Họ đưa ra quyết định xung quanh vấn đề này, và họ có xu hướng phát triển chúng rất nhanh”.
Bà cũng gợi ý rằng trật tự quốc tế có thể bị đe dọa: “Căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc hiện đang rất lớn…“Chắc chắn có rủi ro với AGI rằng nếu một quốc gia nào đó làm chủ được nó nhanh hơn, liệu họ có thống trị thế giới hay không?”

Nhân loại sẽ mất vài thập kỷ để có thể đạt đến giai đoạn AGI và ASI. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi đã bắt đầu và hầu hết các doanh nghiệp đang kết hợp trí tuệ nhân tạo để bán hàng, dự báo tốt hơn và cũng mang lại cơ hội tăng trưởng mới. Không còn nghi ngờ gì nữa, tương lai Trí tuệ nhân tạo tổng hợp là một điều vô cùng thú vị và đáng mong chờ.

Ánh Dương tổng hợp

Đăng ngày 15 tháng 04.2023